महाराष्ट्र टाइम्स
अप्रैल 07, 2016

गुढीपाडव्यापासून मोफत डाउनलोड करता येणार

'सेंटर फॉर डेव्हलपमेंट ऑफ अॅडव्हान्स्ड कम्प्युटिंग' अर्थात 'सीडॅक'तर्फे मोडी लिपी शिकविणारे 'मोडी लिपी शिका' हे अँड्रॉइड अॅप तयार केले आहे. या शिवाय 'डीएनए'मधील संसर्ग ओळखण्यासाठी 'एमजीए व्ह्युवर' या सॉफ्टवेअरची आणि सुपर कम्प्युटिंग करताना कम्प्युटर सॉफ्टवेअरच्या व्यवस्थापनाचे आणि देखभालीचे काम सुलभ करण्यासाठी 'इनक्लस' या सॉफ्टवेअरची निर्मिती करण्यात आली आहे. सी-डॅकच्या वर्धापनदिनी म्हणजेच गुढीपाडव्याला (८ एप्रिल) होणाऱ्या कार्यक्रमात अॅप आणि सॉफ्टवेअरचे लोकार्पण करण्यात येणार आहे.

अशी माहिती 'सी-डॅक'चे महासंचालक प्रा. रजत मूना यांनी बुधवारी पत्रकार परिषदेत दिली. या वेळी कार्यकारी संचालक डॉ. हेमंत दरबारी, सहसंचालक महेश कुलकर्णी, डॉ. राजेंद्र जोशी आणि संजय वांढेकर आदी उपस्थित होते. अॅपच्या लोकार्पणासाठी निती आयोगाचे सदस्य डॉ. व्ही. के. सारस्वत आणि डीआरडीओचे शास्त्रज्ञ डॉ. के. डी. नायक उपस्थित राहणार आहेत. 'मोडी ही ऐतिहासिक लिपी आहे. ही लिपी शिकणाऱ्यांच्या संख्येत दिवसेंदिवस वाढ होत आहे. या लिपीचा अभ्यास करणाऱ्यांसाठी अॅप उपयोगी पडेल. या अॅपमध्ये मोडी लिपी समजण्यासाठी देवनागरी लिपीचा वापर करण्यात आला आहे. मोडी लिपीतील अक्षरे कशी ओळखायची, ती कशी लिहायची, जोडाक्षरे कशी लिहायची आदी सुविधा अॅपमध्ये देण्यात आल्या आहेत. लिपीचे शास्त्रोक्त शिक्षण घेणाऱ्यांसाठी मनोरंजक खेळांचाही अॅपमध्ये अंतर्भावर करण्यात आला आह��. तसेच, मराठी भाषेतील संकेतस्थळांचे रुपांतर मोडी भाषेत करण्यासाठीही विशेष प्लगइनची निर्मिती करण्यात आली आहे. हे प्लगइन डाउनलोड करून वेबसाइटच्या अॅड्रेसबारमध्ये टाकल्यास मराठी वेबसाइचे रूपांतर मोडीत होईल,' असेही मूना यांनी नमूद केले.

बायो इन्फॉरमॅटिक्स ग्रुपने तयार केलेले 'मल्टिपल जिनोम अलायमेंट व्ह्युवर' अर्थात 'एमजीए व्ह्युवर' या या सॉफ्टवेअरच्या माध्यमातून मानवी शरीरातील डीएनएमधील संसर्ग ओळखता येणार आहे. या सॉफ्टवेअरद्वारे कम्प्युटरच्या स्क्रीनवर डीएनएच्या संसर्गाचे ग्राफिकल चित्र पाहता येईल, असेही मूना यांनी सांगितले.

दस्तावेजांचे डिजिटायझेशन करणार

केंद्रीय पुरातत्व विभागाकडे मोडी लिपीतील सुमारे चार कोटी दस्तावेज उपलब्ध आहेत. त्या दस्तावेजांचे डिजिटायझेशन राज्य आणि केंद्र सरकारच्या मदतीने करण्याचे काम करण्यासाठी चर्चा सुरू आहे. त्यामुळे भविष्यात या दस्तावेजांची माहिती ऑनलाइन शोधता येईल, असे कुलकर्णी यांनी सांगितले. 'मोडी लिपी शिका' हे अॅप आणि प्लगइन www.cdac.in या वेबसाइटवरून ८ एप्रिलनंतर विनामूल्य डाउनलोड करता येईल. वरील दोन सॉफ्टवेअरच्या संदर्भात इच्छुकांनी 'सी-डॅक'च्या पुणे केंद्राशी संपर्क साधावा, असेही मूना म्हणाले.